پیام «جامعۀ باستانشناسی ایران» به مناسبت انتخاب جناب آقای صالحی امیری برای کرسی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
جناب آقای دکتر رضا صالحی امیری در میان انتقادها و اعتراض های گستردۀ جامعۀ تخصصی میراثی، سرانجام با رأی نمایندگان مجلس شورای اسلامی به عنوان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دولت چهاردهم انتخاب شد. «جامعۀ باستانشناسی ایران» ضمن آرزوی توفیق برای ایشان در تصدی مدیریت امور این وزارتخانه، امیدوار است که ایشان طی دورۀ مدیریت خود با اولویت دادن به نگاه تخصصی و بهرهگیری از متخصصان دلسوز و کاردان حوزههای سهگانه و نیز استفاده از تمامی ظرفیت های موجود کشور در نهادهای مدنی و تخصصی، به ساماندهی امور این وزارتخانه همت بگمارند، تعاملات مناسب برای بهبود شرایط میراث فرهنگی کشور را عمق بخشند، شجاعانه به موضوع تخریب محوطه های تاریخی کشور و تاراج آثار باستانی و اشیاء تاریخی کشور ورود و بساط سوداگران آثار تاریخی را جمع کنند و «برای ایران» از هیچ کوششی دریغ نورزند.
برنامۀ نه چندان منسجم و بخشی از سخنان جناب آقای صالحی امیری دربارۀ «بازنگری حرایم» در صحن مجلس که به نحوی نامناسب انعکاس یافت سبب نگرانی عمیق جامعۀ تخصصی شد. اتفاقاً یکی از مشکلات امروز کشور ما وضعیت محوطهها، بناها و بافتهای تاریخی است که اکثراً نه ضوابط عرصه و حریم دارند و نه از آنها حفاظتی می شود. آثاری که دستمایۀ تاراج و غارتاند و اشیای یافته شده از آنها سر از موزههای غرب و شرق و کشورهای عربی حوزۀ خلیج فارس در میآورند. مشکل این وزارتخانه ناتوانی در مبارزه با افراد، سازمانها و نهادهایی است که بر خلاف تمامی قوانین بالادستی مانند مادۀ ۸۳ در برنامۀ توسعۀ هفتم (بند پ) به حدود عرصه و حرایم آثار تاریخی تجاوز میکنند و به آنها آسیب میرسانند. سوداگران آثار تاریخی به سبب بی عملی وزارتخانه و نهادهای مسئول، فضای مجازی را تسخیر کرده و با تشویق افراد ناآگاه آنها را به جان شناسنامههای فرهنگی و تاریخی یک ملت انداخته و مردم تهیدست را ابزار سیاستهای سودجویانۀ خود قرار دادهاند تا با دادن مبالغی ناچیز اجیر آنها شوند و به حیات فرهنگی و تمدنی یک ملّت لطمه بزنند.
اکنون که ایشان با انتخاب دولت محترم و به اعتبار رأی مجلس روانأ وزارت میراث شدهاند، امیدواریم که اهمیت این مسئولیت سنگین را بر شانههای خود احساس کنند و در طول دورۀ وزارت خود با میدان دادن به کارشناسان، معاونان، مشاوران و همکاران متخصصِ خوشنام و خوشفکر، ازجمله باستانشناسان مجرب و پرتلاش کشور، به ترمیم و بازسازی پیکر مجروح میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور همت گمارند.
امروزه بدنۀ کارشناسی متخصص این وزارتخانه به شدت تحلیل رفته به گونهای که وزارتخانه را در انجام وظایف و مأموریتهای خود ناتوان کرده است؛ بسیاری از آثار و محوطههای باستانی کشور در وضعیتی بحرانی قرار دارند و حتی با وجود عرصه و حریم ثبت شده، هنوز شمار کثیری از آنها در معرض تخریب و نابودی هستند. در سالهای گذشته آنان که بحث بازنگری و کوچک شدن حرایم میراثی را به شکلی نادرست مطرح کردهاند یا با اصول موضوعه و مأموریتهای این وزارتخانه ناآشنا بوده و از دانش کافی دربارۀ اهمیت و ارزشهای میراث فرهنگی بیبهره بودهاند و یا آن که در پس پردۀ بازنگری حرایم آثار تاریخی سود و منفعتی را دنبال کردهاند. این در حالیست که در کشورهای پیشرفته و مترقی دنیا هر روز بر دقت قوانین برای حفاظت و حراست از ارزشهای میراث فرهنگی و بافتهای تاریخی و محوطههای باستانیشان میافزایند و با تصویب قوانین جزاییِ سخت و فرهنگسازی درست، تخریب محوطههای باستانی را کم کردهاند. آنان با شناخت ظرفیتهای گستردۀ آثار تاریخی و محوطههای باستانی با تدابیر مختلف به رونق گردشگری و جلب مشارکت مردم در پاسداشت میراث فرهنگی همت گماشتهاند.
«جامعۀ باستانشناسی ایران» امیدوار است وزیر محترم با درایت و هوشیاری بانگ بلند این زنگ خطر را بشنوند و پیش از آنکه پیکر میراث فرهنگی کشور به وضع ناگوارتری گرفتار آید، با میدان دادن به متخصصان تدبیری بیاندیشند و کارنامۀ خوبی نیز از خود به یادگار بگذارند. «جامعۀ باستانشناسی ایران» به عنوان یک نهاد تخصصی با علاقه و دقت فعالیتهای وزیر محترم را دنبال خواهد کرد و به نحو مقتضی آمادۀ مشورتدهی جهت ارتقاء سطح کیفی فعالیتهای میراث فرهنگی کشور است.
با احترام
«جامعۀ باستان شناسی ایران»