ابرآتشفشان توبا از چیزی که قبلا فکر می‌شده کمتر در داستان فرگشت انسان موثر بوده است!
برای کسانی که داستان پراکندگی انسان هوموساپینس را به سمت شرق اوراسیا دنبال می‌کنند، مقاله‌ای زیبا در «نشریه NATURE COMMUNICATIONS» توسط عده‌ای از باستان‌شناسان و انسان‌شناسان از موسسه‌های مختلف منجمله گروه تحقیقی ماکس پلانک در شهر ینای آلمان و دانشگاه کوینزلند استرالیا منتشر شده است. از سال‌ها پیش دانشمندان متوجه شده بودند که در یک محدودۀ زمانی حدود 77 تا 69 هزار سال پیش در دریاجه توبا (سوماترا، اندونزی) یک آتشفشان بسیار قوی روی داده است و این رویداد تاثیرات مهمی علاوه بر اقلیم کره زمین و بر روی جریان فرگشت انسانی و مهاجرت آن‌ها به سمت شرق تاثیر داشته است. مقاله حاضر نیز در همین رابطه است و نویسندگان به مدارکی دست یافته‌اند که تا حدودی فرضیه تاثیر « سوپرآتشفشان توبا » را برفرگشت انسان را زیر سوال میبرد. چرا که در منطقه مرکزی هند، آن‌ها به صنایع سنگی دست یافته‌اند با تاریخ تقریبی بین 79 تا 65 هزار سال پیش که ویژگی‌های صنایع سنگی آفریقایی و عربستانی را از خود به نمایش می‌گذارند که حاکی از این است سازندگان بایستی همان انسان‌های هوموساپنیس آفریقایی باشند. در مکان‌های کاوش شده مشخص شده که کماکان اسقرار انسانی در محدود زمانی فوران آتشفشان توبا نه تنها وجود داشته بلکه در محدوده زمانی که آتشفشان توبا فوران کرده است و استقرار تا دوره‌های دیگر (48 هزار سال پیش) تداوم داشته و در نتیجه ما باستان‌شناسان شاهد به اصطلاح «گپ» استقراری نیستیم. نویسندگان مطرح می‌کنند که با توجه به اینکه ما مدارک مستدل از وجود انسان هوموساپینس در 65 هزار سال پیش در استرالیا داریم، پس می‌بایست به نتایج تاریخ گذاری در این محوطه‌های تازه کشف شده در مرکز هند اعتماد داشته باشیم.
پ.ن: گروه تحقیقی ماکس پلانک به رهبری «مایکل پترالیا» سال‌هاست که در دو سوی فلات ایران، یعنی در شبه قاره هند و شبه جزیره عربستان مشغول به کار هستند و تا به حال بدون اغراق ده‌ها مقاله و چندین کتاب منتشر کرده‌اند و جزو پرکارترین گروه‌های انسان‌شناس هستند که در آسیا مشغول به کارند و اگر به نقشه منطقه، که آن‌ها تولید می‌کنند، نگاه کنیم می‌بینیم که تا چه حدی نقطه توسط آن‌ها بر روی نقشه‌ها در دو سوی ایران تولید شده و تا چه حدی فلات ایران در این میان مهجور مانده است!
مقاله برای همگان در دسترس می‌باشد. امیدوارم از خواندن آن لذت فراوان ببرید.
س.ح. گوران، موزه نئاندرتال، آلمان
https://www.nature.com/articles/s41467-020-14668-4
با سپاس از ایشان؛ جامعه باستان‌شناسی ایران Society for Iranian Archaeology ©
