در سال ۲۰۱۴ میلادی گروهی از محققان به سرپرستی گِرم بارکِر از دانشگاه کمبریج کار کاوش مجدد در غار شانیدر را آغاز کردهاند و به نتایج جالبی نیز تا کنون رسیدهاند. نشریه “ساینس” مصاحبهای را با یکی از اعضای تیم کاوش غار شانیدر به نام کریستوفر هانت (از دانشگاه لیورپول) انجام داده است که خلاصهای از این مصاحبه اینجا میآید:
-پرسش: چرا مجددا کار کاوش در غار شانیدر صورت میگیرد؟
-پاسخ: از آنجایی که غار شانیدر یکی از مهمترین محوطههای پارینهسنگی مربوط به استقرار نئاندرتالها می شود، ما به منظور راستی آزمایی نظریه سولکی که اسکلتهای کشف شده در شانیدر حاصل یک نوع تدفین آیینی هستند، کار مجدد کاوش در ان محوطه را شروع کردهایم. علاوه بر این، من به همراه گِرَم بارکِر و تیم رینولدز خواستیم روشهای تازه علمی برای کاوش غار شانیدر را به کار ببندیم.
-پرسش: چرا خود شما در این پروژه شرکت کردهاید؟
-پاسخ: با توجه به علاقه من به بقایای گردههای گیاهی و با توجه به پژوهشهای لوورا گوران که مدارکی از بقایای گرده گل در درون یکی از تدفینهای نئاندرتال در شانیدر کشف کرده بود، این انگیزه در من به وجود آمد که شاید بتوان این موضوع را دنبال بنمایم.
– پرسش: تا کنون چه چیزی یافتهاید؟ و با چه سنی؟
-پاسخ: در ابتدا (سال ۲۰۱۶) موفق به کشف چند قطعه استخوان انسانی شدیم و تقریباً میدانسیتم که بقیه بقایای انسانی و احتمالاً تدفین انسانی بایستی در همان حوالی باشد. بقایای انسانی کشف شده در همان لایه زمینشناسی که اسکلت معروف به “تدفین همراه با گُل” قرار داشته که همچنین همراه بوده با دو انسان بالغ، هر دو مؤنث، و همچنین یک کودک. مطالعات در مورد این یافتهها در حال انجام بوده، به خصوص راستی آزمایی وجود تدفینهای آیینی همراه با گُل برای نئاندرتالها را سنجید. سولکی لایه مذکور را ۸۰ هزار سال تخمین زده، اما ما منتظر جواب آزمایشگاه رادیو کربن و دیگر روش های سنسنجی دانشگاه اکسفورد هستیم تا ببینیم چه زمانی را نشان میدهد. اما تخمین ما نیز زمانی بالغ بر ۶۰ تا ۹۰ هزار سال است.
-پرسش: بالاخره چه؟ آیا ما در شانیدر با تدفین آیینی نئاندرتالها مواجه هستیم؟
-پاسخ: نامیدن تدفین آیینی این بقایای نئاندرتال واقعاً بسیار مشکل است، زیرا واقعیت این است که ما با تعداد قابل ملاحظهای از بقایای اسکلتی نئاندرتال مواجه هستیم که در لایههای زمینشناسی مختلفی وجود دارند. ممکن است این تدفینها صرفاً برای آنها حالت یک رویداد مربوط به حافظه گروهی نئاندرتالها در بازه زمانی طولانی بوده باشد که به یک مکان یکسان برای دفن مردگانشان بازگردند. بهتر است بیشتر از این چیزی نگویم زیرا هنوز اظهار نظر در این موضوع مهم بسیار زود است.
-پرسش: آیا برنامه استخراج دی ان ای دارید؟
-پاسخ: بله حتماٌ. سعی میکنیم با روشهای تازه بفهمیم که مثلاً آیا رابطه خویشاوندی میان نئاندرتالهای شانیدر با یکدیگر وجود دارد.
یکی دو پرسش بعد در رابطه با وضعیت کار کاوش در غار، شرایط کنونی غار و وضعیت حفاطتی آن است.
اصل مصاحبه که توسط خانم الیزابت کلوتا صورت گرفته به پیوست می باشد:
https://www.sciencemag.org/news/2019/01/new-remains-discovered-site-famous-neanderthal-flower-burial
سامان حیدری گوران، موزه نئاندرتال، آلمان
جامعه باستانشناسی ایران Society for Iranian Archaeology ©