در میان مجموعه آثار و بقایای فلزیای که در برخی محوطه های باستانی عصر مفرغی خاورنزدیک بویژه در سوریه، مصر و ترکیه کشف شدهاند، باستانشناسان شماری آثار و اشیای آهنی نیز شناسایی کردهاند که همیشه مایه مباحثه و اختلاف نظر بودهاند. دانشمندان فکر میکنند که این اشیای آهنی یا باید محصول ذوب فلز توسط صنعتگران عصر مفرغ باشند یا باید منشا فرازمینی داشته باشد (یعنی تکهای از یک شهاب سنگ باشند). این دو فرضیه دانشمندان را به دو گروه تقسیم کرده است: گروهی بر این باورند که برخی صنعتگران در عصر مفرغ توانسته بودهاند به فناوری ذوب آهن دست پیدا کنند و این اشیای آهنی محصول و تولید آن صنعتگران است. گروهی دیگر بر این باورند که فناوری ذوب آهن در عصر مفرغ ناشناخته بوده است و آن اشیا آهنی منشا فرازمینی دارند.
Albert Jambon از دانشگاه سوربن در پاریس روشی به کار گرفته است که میتواند منشا زمینی و یا فرازمینی اشیا فلزی را تشخیص دهد. برای آزمایش این اشیا وی از روش non-invasive p-XRF برای تفکیک منشا زمینی یا فرازمینی استفاده کرده که در آن نیاز به نمونه برداری نیست و اشیا را در هر جا که هستند (موزه یا آزمایشگاه یا حتی محوطه باستانی) میتوان آزمایش کرد. در نتیجه، چند شی آهنی که ایشان با این روش توانسته آزمایش کند، حکایت از آن دارد که بطور قطع این اشیا منشا فرازمینی دارند و بنابراین ضروری است که ایده ذوب آهن در عصر مفرغ بازنگری شود.
نتایج این پژوهش در مقالهای در نشریه Journal of Archaeological Science منتشر شده که چکیده و جزئیات آن را میتوانید از لینک زیر ببینید و بخوانید.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305440317301322
جامعه باستان شناسی ایران Society for Iranian Archaeology ©