[تازه‌های علمی] تطور زیستی در انسان ریخت ها و تاثیر آن در رفتارهای تکنولوژیکی در دوران پارینه سنگی قدیم
شاید برای بسیاری دشوار باشد پذیرفتن این واقعیت که سر آغاز دنیای تکنولوژی و صنعت فوق العاده مدرن امروزی به زمانی بر می گردد که برای اولین بار انسان ریخت هایی در جایی از شرق آفریقا، قلوه سنگ ها را از زمین برداشته و به منظور بریدن و یا شکستن چیزی، به آنها قدری فرم دادند. در واقع این توانایی ویژه دست انسان ریخت ها بود که این امکان را فراهم نمود ( ناگفته پیداست که این توانایی به شکل محدودتری نیز در خانواده بزرگ عموزاده ای انسان ریخت ها شامل گوریل ها، شامپانزه ها و غیره نیز وجود دارد). باستان شناسان دوران پارینه سنگی غالبا دوره گذار از دوره اُلدوایی به آشولی و یک ملیون سال پس از آن دوره ( یعنی اواخر آشولی) را برای فهمِ تحولات و پیشرفت های تکنولوژیکی صنایع سنگی را مورد کنکاش قرار می دهند. در مقاله ای تازه ای که بر اساس مطالعات تجربی توسط دو محقق از دانشگاه کِنت انگلستان در نشریه “پییر جی” منتشر شده است موضوع بسیار جالبی مورد آزمایش قرار داده اند. نویسندگان این تحقیق با کمک یک رویکرد تجربی بر اساس مکانیک زیستی تلاش کرده اند که به این پرسش پاسخ بدهند که اصولا چرا فرآیند نو آوری در تولید ابزارسنگی (بر اساس مدارک باستانشناسی) در اواخر پارینه سنگی قدیم به یک باره تغییر چشمگیری می یابد؟
از نُه نفر سازنده ابزار سنگی بسیار مجرب در خواست شده است که ” تراشه ابزار الدوایی” ، “تبر دستی های اولیه آشولی” و “تبر دستی های اواخر آشولی” را بسازند. اطلاعات ساختن ابزار های فوق توسط این افراد از طریق یک سیستم الکترونیکی (شبیه به دستکش و فشار های وارد شونده از انگشتان به سنگ و بلعکس را اندازه گیری می کند و به کامپیوتر منتقل می کند). به صورت خلاصه نتیجه این آزمایش مشخص میکند که تبر دستی هایی که توسط تراشه برداری های فراوان فرم داده شده اند لزوما نیاز بیشتری به اعمال فشار دست بر روی سنگ، برخلاف آن چیزی که در فرم هایی ابتداییِ تبر دستی ها در دوره های قدیمیتر (مثل دوره الدوایی که خیلی زمخت تر بوده اند ) نداشته است. همجنین رابطه بسیار قوی بین فشار و ضربه شدیدتر و ساخت تراش های بهتر وجود ندارد. از همه مهمتر ممکن است که تغییرات سریع ساخت ابزار از اواخر الدوایی ( ساخت تبر دستی زمخت و بدونه سکوی ضربه) به اواخر آشولی همراه با سکوی ضربه ناشی از تغییر مکانیکِ زیستی (ویژگی های دست آنها) انسان ریخت ها ناشی بوده باشد.
متن بالا از سوی آقای دکتر سامان حیدری گوران برای اطلاع‌رسانی به تالارعمومی جامعه‌ی باستانشناسی ایران فرستاده شده بود. با سپاس از ایشان.
مقاله در تالارعمومی و کانال تلگرام جامعه پیوست است.
© Society for Iranian Archaeology
جامعۀ باستانشناسی ایران
https://sites.google.com/site/societyforiranianarchaeology/
https://telegram.me/societyforiranianarchaeology
https://www.facebook.com/SIA.IRAN
https://www.instagram.com/society.iranian.archaeology/
