چهارمین سالگرد درگذشت دیوید استروناخ
دیوید استروناخ در اسکاتلند زاده شد و تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه کمبریج به سرانجام رساند. او از متخصصین تراز اول مطالعات ایرانشناسی به ویژه در دورههای ماد و هخامنشی بود. در سال 1961 که مؤسسۀ ایرانشناسی بریتانیا با مدیریت سر مکس مالوان کار خود را آغاز نمود، دیوید استروناخ اولین مدیر شعبۀ ایران این مؤسسه در تهران شد و برای سالهای پی در پی این سمت را حفظ نمود.
او در دهههای شصت و هفتاد سدۀ بیستم میلادی در ایران اقامت داشت و در این مدت دو کاوش بسیار مهم را سرپرستی کرد: کاوش در تل تخت پاسارگاد (1961 تا 1963)، نخستین تختگاه شهریاران هخامنشی بود که به تشویق مکس مالوان، باستانشناس پیشکسوت انگلیسی، صورت گرفت. پیشتر، بناهای گوناگونی در پاسارگاد بوسیله ارنست هرتسفلد و علی سامی کاوش شده بودند. استروناخ تمام بناهای پیشتر کاوش شده را نیز مورد بررسی و پژوهش دوباره قرار داد و نقشۀ دقیقی از همۀ آنها ارائه کرد. کاوشهای دقیق او در تل تخت پاسارگاد، منجر به شناسایی سبکهای سفالگری اواخر دورۀ هخامنشی و پساهخامنشی در فارس شد. چند سال بعد، کاوش در محوطۀ نوشیجان در دشت ملایر به سرپرستی او آغاز شد (1967-1968). دستآوردهای او از این کاوش ، در کنار مطالعاتی که همکاران دیگر او چون کایلر یانگ، کلر گاف مید و لوی لوین از محوطههای عصر آهن 3 غرب ایران به دست آوردند، زمینۀ پژوهش دربارۀ معماری و سفالگری عصر آهن 3 در سرزمین ماد را موجب شد. با وقوع انقلاب 57 او به همراه خانوادهاش ایران را ترک کرد و به آمریکا رفت. در آنجا به استخدام دانشگاه برکلی در آمد و به مطالعات خود درباره ایران ادامه داد. او مایل به انجام پژوهشهایش در خاک ایران بود اما چنین فرصتی فراهم نشد، پس در دهۀ 1990 به عراق رفت و به کاوش در نینوا، پایتخت آشور پرداخت، اما همچنان به علایق خود وفادار ماند و در پی پاسخی برای پرسشهایش پیرامون مسائل باستانشناسی عصر آهن 3 و دورۀ ماد بود.
از استروناخ نوشتههای مهمی دربارۀ باستانشناسی ایران به ویژه در دورۀ ماد و هخامنشی به یادگار مانده است. او از نویسندگان دانشنامۀ وزین انسیکلوپدیا ایرانیکا بود. با درگذشت او دوران نسلی از باستانشناسان برجسته و نامی خارجی که در ایران و برای ایران کار می کردند به سرآمد.
او روز 27 ژوئن 2020 برابر با 7 تیرماه 1399 در کالیفرنیا در سن 89 سالگی درگذشت.