بیانیۀ “جامعۀ باستان‌شناسی ایران” در خصوص طرح اخیر جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی
“دریغ است ایران که ویران شود”
به گذشته، به صد سال نه، دویست سال پیش بر می‌گردیم که بی خبر از گذشتۀ شکوهمند تاریخی و تمدنی و بی توجه به ارزش و اهمیت آثار باستانی و فرهنگی، محوطه‌های باستانی ایران، عراق، مصر، ترکیه، سوریه و همه کشورهای صاحب تمدن، زیر تیغ نگاه‌ها و سیاست‌های استعماری غربیان بویژه انگلیس و فرانسه با همراهی و عاملیت دولت‌های ممالک محروسه زخمی می‌شدند (به روایت آن روزها؛ «تیله کنی») تا موزه‌های بریتانیا، لوور، اِرمیتاژ و مجموعه‌های لوردها پر شوند از تاراج مدارک و شواهد تاریخی ملل متمدن جهان باستان و اینک پس از سال‌ها عده‌ای در مجلس شورای اسلامی در پوشش خودی و نمایندگان مردم، با همان سیاق و شیوه استعمارگران و نه هیچ تغییری، طرحی برای تاراج آثار تاریخی تهیه و ارایه کردند.
تو گویی این نمایندگان چون گماشتگان، نه جایگاه خود می‌شناسند، نه فهمی از گذشتۀ تمدنی و معنوی ایران دارند، نه علاقه‌ای به مشاوره و دانستن و باخبری دارند و نه شآنی برای نظام سیاسی که در آن پرورده شدند قائل‌اند. از نگاه آنان تمام ارزش این تپه‌ها و محوطه‌ها در جام‌ها، خنجرها، زین و برگ اسب‌ها، دستبندها و دیگر اشیایی است که بدست می‌آیند. طبیعی است که در سایۀ چنان فهمی، چنین طرح شرم آوری ارائه می‌شود که علمی نیست، برای میراث فرهنگی ایران زیانبار است، تاراج آثار تاریخی را در پی دارد، در مغایرت با تمام قوانین جاری کشور و کنوانسیون‌های بین‌المللی است و برای نظام اسلامی نیز شآن زداست و حیثیت ملی را بر باد می‌دهد.
خوشبینانه، باید این نمایندگان را به کلاس‌های درس باستان‌شناسی بُرد تا شاید به فهمی برسند که محوطه‌های باستانی اهمیت و ارزشی بیش از اشیاء دارند، دورۀ کاوش‌های تجاری و «تیله کنی» به سر آمد و کاوش باستان‌شناسی و شناساندن گذشته بشری، کار متخصص «تاریخ طب» و «تاریخ ادیان» نیست. آنگونه که فقه و اقتصاد و حسابداری کار باستان‌شناسی نیست.
عالیجنابان نماینده؛ «عِرض خود بُردید و زَحمت ما داشته‌اید». راه نجات آثار تاریخی ایران و حفظ سرمایه‌های ملی و تبدیل شدن به «هاب منطقه‌ای» و «ورود ارز»، «خرید و فروش آثار باستانی» نیست! راه «ایجاد ردیف بودجه» و «اشتغال زایی فارغ التحصیلان» نیز این نیست. از قضا «دلالان و قاچاقچیان» نیز نمی‌توانند دلال بازی و قاچاق را از بین ببرند؛ «گندم از گندم بروید، جو ز جو».
«جامعۀ باستان‌شناسی ایران» ضمن محکوم کردن چنین طرحی که تاراج و غارت میراث فرهنگی و تاریخی ایران را در پی خواهد داشت و با سرزنش 46 نمایندۀ امضاء کننده، اطمینان دارد که صحنه‌گردان و پشت پردۀ چنین طرحی که سابقه‌ای شکست خورده و شناخته شده دارد، کسانی دیگرند که چون موریانه در مراکز تصمیم گیر نفوذ می‌کند و سوداگرانه شآن یک ملت و میراث تاریخی و تمدنی‌اش را به بازی می‌گیرند. امیدواریم این نمایندگان با شنیدن صدای متخصصان و دلسوزان میراث فرهنگی و تاریخی ایران، بخود آیند و فروتنانه با پذیرش تقصیر، از پیشگاه مردم ایران پوزش بخواهند و دلالان و رانت کاران را از ساحت مجلس نمایندگان دور بدارند.
با احترام
جامعه باستان شناسی ایران
