ساکن شدن انسان در فلات تبت مثالی شگرف از گستره و میزان تطبیقپذیری انسان برای زندگی در مناطق مرتفع است. اهمیت آن از این نظر است که در مناطق مرتفعی همچون تبت و یا آلتیپلانوی رشته کوههای آند در امریکای جنوبی میزان اکسیژن بسیار پایینتر از دیگر مناطق دنیاست. به خاطر قلت اکسیژن زندگی دائمی در این مناطق مستلزم تطبیق زیستشناختی انسانها در سطح ژنتیکی و آناتومیک است
تا کنون برداشت رایج بین پژوهشگران این بود که فلات تبت یکی از آخرین مناطق در دنیا بود که انسان مدرن (هومو ساپینس) در آن سکنی گزیده است. کشفیات باستانشناختی و ژنتیکی جدید از تبت این برداشت رایج را به چالش کشیده است. کشفیات جدید تعدادی از پژوهشگران (نک. لینکهای زیر) نشان میدهد که هم انسانهای اولیه موسوم به دنیسواها و هم انسان مدرن یا همان هوموساپینسها در این منطقه ساکن شدهاند و بسیار قدیمتر از آنچه انتظار میرفت
دادههای ژنتیکی حاکی از این است که وجود ژنهای دنیسواها در میان اهالی امروزین تبت در تطبیقپذیری آنها با این مناطق نقش بازی کرده است. به نظر میرسد که به خاطر آمیزشهای متعدد بین دنیسواها و انسانهای مدرن، یکی از این آمیزشها و دخول ژن دنیسواها در جمعیتهای انسان مدرن برای بقا و تطبیق آنها در تبت مفید واقع شده است
فراوانی بالایی در میان اهالی تبت دارد که در تقویت انتقال اکسیژن به خون نقش بسیار مهمی بازی میکند. با وجود این، اطلاعات EPAS1 ژن درباره دنیسواها در تبت هنوز بسیار اندک است. بطور مثال، هنوز معلوم نیست استقرار دنیسواها در تبت دائمی بوده یا فقط بخشی از سال را در آنجا میگذراندند. بقایای باستانشناختی نشان میدهد که چهار دوره اسکان در تبت رخ داده است: ابتدا پس از 160 هزار سال پیش توسط دنیسواها و سه بار توسط انسان مدرن حدود 40 هزار سال پیش، 16 هزار سال پیش و 8 هزار سال پیش
مقاله این پژوهشگران را اخیرا منتشر کرده است که از لینک زیر میتوانید ببینید و بخوانید Trends in Ecology & Evolution نشریۀ
هم میتوانید در این رابطه بیشتر بخوانید University of California – Davis در وبسایت
https://www.ucdavis.edu/news/study-moves-date-humans-reaching-tibet-160000-years-ago
Department of Anthropology, Grand Valley State University ،کریم علیزاده
©Society for Iranian Archaeology جامعۀ باستانشناسی ایران
