چگونه میکروارگانیسمهای دهان، بخشی از روند دگرگشت انسان را روشن میکنند؟
یا وصفی که شناخت میکروارگانیسمهای دهان برای میزان بهداشت و سلامتی انسان موثر هستند، تا بحال به نقش آنها در مسئله دگرگشت پرداخته نشده است. مقالهای تازه که در نشریه (PNAS) توسط عدهای از دانشمندان مختلف به رهبری «جیمز یتس» از موسسۀ ماکس پلانک در شهر ینای آلمان منتشر شده است به همین موضوع پرداخته و نتایج بسیار مهمی را بدست آوردهاند. در این تحقیق تعداد یکصد و بیست چهار زیست لایه (biofilm) از دهان گونههای مختلف از جمله انسان امروزی، نئاندرتالها و انسانهای هوموساپینس قدیمی(در این دو حالت از برداشت شده از روی بقایای زیست لایه فسیل شده بر روی دندان) شامپانزهها و گوریلها و نهایتان میمونهای جیغ کش (میمونهایی که در آمریکای مرکزی و جنوبی میزیند) برداشت و نسبت به هم مقایسه شدهاند. اولین نکته مهم این است که مشاهده شده هسته اصلی میکروارگانیسم که با هم شبیه هستند و در دهان تمامی این گونهها دیده میشود و این اشتراک در هسته حداقل تا چهل میلیون سال پیشتر بر میگردد (با توجه به این که در دهان میمون جیغ کش هم دیده میشود). جدا از این بازسازی متاژنوم دهان انسانریختها از یکصد هزار سال پیش نشان میدهد که مشخصات میکروبی در دو زیر گونه نئاندرتال و انسان امروزی بسیار به هم شبیه است که نشان از سازگاری عملکردی در متابولیسم مواد مغذی دارند به این معنی که در جریان رژیم خاص غذایی شکل یافتهاند. کشفیات نشان میدهد که در رژیم غذایی نئاندرتالها آنقدر میزان نشاسته بالا است که ترکیب میکروارگانیسم دهان آنها به طرز چشمگیری نسبت به اجداد خود تغییر کرده است (نسبت به ششصد هزار سال پیش) و وابستگی قوی آنها با گیاهان راه به عنوان یک منبع غذایی مهم نشان میدهد. به این ترتیب ظاهرا دانشمندان تا بحال تنها به منابع غذایی مبتنی بر پروتئینهای گوشتی تاکید بیشتری داشته و این موضوع که گیاهان در دگر گشت انسان نقش مهمی داشتهاند را زیاد جدی نگرفته بودند.
س.ح.گوران، موزه نئاندرتال
لینک دست رسی مستقیم به مقاله
The evolution and changing ecology of the African hominid oral microbiome (pnas.org)
جامعۀ باستانشناسی ایران Society for Iranian Archaeology©