از چند سال پیش تا کنون باستان‌شناسان در شبه جزیره عربستان ساختارهای سنگی بزرگ مقیاس و بیشماری کشف کرده‌اند. باستان‌شناسان ابتدا آنها را «دروازه» می‌نامیدند اما اکنون آنها را «پدیده‌های مستطیل» می‌نامند. مطالعات باستان‌شناسان نشان می‌دهد که این ساختارها از جمله بزرگترین ساختارهای سنگی در نوع خود و از دوره نوسنگی هستند. این ساختارها در ابعاد مختلفی هستند، از طول 15 متر تا طول 616 متر در بین آنها مشاهده شده و ابعاد بعضی از آنها به بزرگی یک زمین فوتبال است. تاریخ‌گذاری رادیوکربن که برای اولین‌بار و اخیرا روی بعضی از این پدیده‌های مستطیلی انجام شده، قدمتی هفت هزار ساله نشان می‌دهد. حال مهم‌ترین پرسش پیش روی باستان‌شناسان این است که کارکرد این ساختارهای مستطیل و کلان چه بوده است. شواهد مرتبط با زندگی یا اقامت در این ساختارها بسیار اندک است. فرضیه‌ای که باستان‌شناسان پیش کشیده‌اند و شاید کارکرد احتمالی آنها را بتواند توضیح دهد این است که باستان‌شناسان فکر می‌کنند این ساختارها آیینی هستند و در بستر یک نظام عشایری شکل گرفته‌اند که ممکن است تبدیل به علائم تعیین حدود قلمرو نیز شده باشند .
نتایج این پژوهش‌ها در مقاله‌ای در شماره تازه نشریه The Holocene منتشر شده است که از لینک زیر می‌توانید ببینید و بخوانید. دسترسی به مقاله برای همگان رایگان و آزاد است.
کریم علیزاده Department of Anthropology, Grand Valley State University
https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0959683620950449#articleCitationDownloadContainer
با سپاس از ایشان؛ جامعه باستان‌شناسی ایران Society for Iranian Archaeology©
