تصور رایج این است که دیوار معروف چین یک دیوار طولانی و یکپارچه است که در زمان فرمانروایی اولین امپراتور چین، جین شی هوانگ (Qin Shi Huang)، ساخته شده است. اما مدتهاست که باستان‌شناسان در حال کشف دیوارهای متعددی در شمال و شمال شرق چین هستند که در زمان‌های مختلفی ساخته شده‌اند و الزاما یکپارچه و متصل به هم نیستند. ساخت دیوارها حتی پیش از زمان اولین امپراتور چین شروع شده است. تصور رایج دیگری که وجود دارد و آن نیز در حال تغییر است اینکه دیوار یا دیوارهای چین کارکرد دفاعی داشته‌اند و برای حفاظت از قلمرو سیاسی دولت‌های چین در شمال این سرزمین و در برابر یورش اقوام کوچرو از استپ‌های شمالی اوراسیا ساخته شده است.
گروهی از پژوهشگران بین‌المللی به سرپرستی گیدون شلاک-لوی (Gideon Shelach-Lavi) از دانشگاه اورشلیم که از دو سال پیش روی دیواری در مناطق شمالی‌تر (شمال چین و شمال‌شرق مغولستان) فعالیت‌های مطالعاتی انجام داده‌اند و ابعاد جدیدی از کارکرد و ساخت دیوارهای چین نمایان کرده است. این دیوار که به نام دیوار چنگیز خان (Genghis Khan’s Wall) و یا خط شمالی (Northern Line) شناخته می‌شود، برای نخستین بار کشف نشده است ولی آنچه برای نخستین بار کشف شده در رابطه با کارکرد این دیوار است. دیوار به درازای 737 کیلومتر است که در سده‌های میانه و در زمان فرمانروایی دودمان‌های لیائو (Liao) و یا جین (Jin) ساخته شده است. با مطالعه ساختارهای متعدد و وابسته به دیوار، پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که دیوار نه برای حفاظت و نه برای کنترل رفت و آمد مهاجمان بوده است، بلکه دیوار به منظور دیدبانی و بازرسی رفت و آمد مردم عادی و گرفتن عوارض از آنها بوده است (کارکردی شبیه به آنچه در مرزهای امروزی دیده می‌شود).
نتایج این پژوهش در شماره تازه نشریه Antiquity منتشر شده است که از لینک زیر می‌توانید ببینید و بیشتر بخوانید.
کریم علیزاده Department of Anthropology, Grand Valley State University
https://www.cambridge.org/core/journals/antiquity/article/medieval-longwall-construction-on-the-mongolian-steppe-during-the-eleventh-to-thirteenth-centuries-ad/69850626FA671DD5A8454DD63EC31CFD
با سپاس از ایشان؛ جامعه باستان‌شناسی ایران Society for Iranian Archaeology ©
