کشف مدارکی تازه از حضور انسان هوموساپینس 45 هزار ساله در اروپا
نشریه نیچر شاید بزرگترین کشف سال خود را در رابطه با دیرین انسانشناسی رو کرد: سنسنجی مستقیم بقایای انسان هوموساپینس به همراه دستابزارهای پارینهسنگی نوین در غاری به نام «باچوکیرو» در کشور بلغارستان زمانی بالغ بر 45 هزار سال را نشان میدهد. اهمیت این کشف به سن سنجی مستقیم بقایا انسانی است چرا که مدارک بسیار مستدلی وجود دارد که در این زمان نئاندرتالها به طور کلی در غرب اوراسیا و بخصوص در اروپا میزیستهاند و این کشف تماس این دو گونه (که تبعات بسیاری داشته نظیر تبادل ژنتیکی و فرهنگی) را در این منطقه جغرافیایی ثابت میکند. این در حالی است که مدارک پیشین حد اکثر توانسته بود گسترش انسان هوموساپینس را به اروپا تا حدود 41 هزار سال پیش عقب ببرد (برای مثال بقایای انسان هوموساپینس کشف شده در کشورهای رومانی، بریتانیا و یا در ایتالیا) هر چند که سنسنجیهای پیشین به صورت مستقیم از بقایای انسانی استخراج نشده بودند و از سن لایههای بدست آمده استنباط شده بودند. حال اگر بر اساس مدارک بدست آمده از بقایای انسان نئاندرتال در اروپا که نشان میدهد آنها تا حدود 39 هزار سال پیش در این منطقه میزیستاند ( 2014 Higham, et al) کشف حاضر نشان میدهد که حداقل زمانی بالغ بر شش هزار سال، در بخشهایی از اروپا، دو گونه انسانی هوموساپینس و نئاندرتال با هم در تماس بودهاند. «ژان ژاک هابلین» رییس موسسه انسان شناسی فرگشتی «ماکس پلانک» در شهر «لایپزیک» آلمان به عنوان نویسنده اول این مقاله مطرح میکند که جوامع هوموساپینس با خود رفتارهای نوینی را به اروپا آوردند که نهایتا منجر به انقراض ساکنان اولیه این قاره یعنی نئاندرتالها شده است. دندان کشف شده در غار مزبور با سن 45 هزار سال هم از لحاظ ریختشناسی و هم از نظر «دی ان ای» با انسانهای هم عصر خود یعنی نئاندرتالها و دنیسوواها مقایسه شده است و نتیجه حاکی از این بوده که دندان متعلق به یک انسان هوموساپینس است. نویسندگان میگویند این درحالی است که شواهد دیگری نظیر استخوانهای حیوانی همراه با این دندان حتی سنی حدود 47 هزار سال پیش را نشان میدهد که در نتیجه ممکن است در آینده حتی عمر حضور انسان هوموساپینس در اروپا از این زمان نیز فراتر رود.
لینک این مقاله هیجان انگیز به پیوست است. امیدوارم برای خوانندگان علاقمند به این موضوع نیز جالب توجه باشد.
س.ح. گوران، موزه نئاندرتال. آلمان
https://www.nature.com/articles/s41586-020-2259-z.pdf
با سپاس از ایشان؛ جامعه باستانشناسی ایران Society for Iranian Archaeology ©