کشف شواهدی از زیست و سازگاری سریع انسان کمی بیش از 40 هزار سال پیش در جزایر والاس
در طی حداقل دو دهه اخیر شواهد باستانشناسی در مناطق مختلف دنیا نشان داده است که انسان هوموساپینس قادر بوده است با سرعت فراوان در محیطهای مختلف اعم از مناطق بسیار مرتفع، مناطق خشک بیابانی، جنگلهای حارهای و همچنین سواحل دریایی سازگاری یابد و زندگی کند. در مقابل نزدیک ترین خویشاوندان ما یعنی هوموارکتوس ها و نئاندرتالها عموما ترجیح میدادهاند که در محیطهای جنگلی و استپی زندگی کنند. با این وصف این نتایج کماکان نیاز به راستی آزمایی است چرا که انسانهای دنیسووا هم در منطقه بسیار مرتفع تبت نیز یافته شدهاند. حال در راستای این مقدمه کوتاه تعدادی از دانشمندان موسسه ماکس پلانک شهر ینای آلمان و دانشگاهایی از استرالیا و اندونزی مقالهای را در نشریه (nature communications) منتشر کرده اند درباره استقرارهای انسانی در مجموعه جزایر والاس متعلق به کشور اندونزی.
منطقه والاس از قرن پیش برای دانشمندان زیست شناسی همواره جالب بوده است و علارغم اینکه فواصل آبی بین جزایر شرقی و غربی زیاد نیست اما بسیاری از پرندگان در دو سوی غرب و شرق این مجموعه جزایر عبور نمیکنند و ازاین روی یک مرز نامرئی (خط والاس ) بین آن جزایر وجود دارد که برای اولین بار زیست شناسی به اسم آلفرد والاس به این موضوع پی برد. در نتیجه این مجمع جزایر نیز برای انسان شناسان هم سوال بر انگیز است.
در مقاله چند نکته کلیدی مطرح می شود که بسیار جالب هستند:
1. منطقه والاس همواره به عنوان جزایر دور افتاده و منزوی مطرح میشده است که از حداقل یک میلیون سال پیش توسط هوموارکتوسها مورد سکونت بوده و با تغییرات اقلیمی که موجب تعویض چشم انداز جنگلی فشرده به منطقه باز و چمنزار شده انسانریختهای اولیه در منطقه منقرض شدهاند.
2. کشفیات تازه در این منطقه که بر اساس دادههای باستانی و سن سنجی مطلق و تحلیلهای ایزوتوپی بوده است مشخص میکند که در زمانی بین 39 تا 43 هزار سال پیش انسان هوموساپینس با همراه داشتن تکنولوژی پیشرفته (برای مثال استفاده قلاب ماهیگری از جنس صدف) در منطقه به سرعت مستقر گشته و با شرایط زیست محیط آنجا سازگار شدهاند.
3. آزمایشهای ایزوتوپی بر روی تعداد 26 فسیل دندان انسان در محدوده زمانی 43 تا یک هزار سال پیش در این منطقه نشان می¬دهد که در ابتدا رژیم غذایی منحصر به غذاهای دریایی بوده است و سپس به آرامی در حدود 20 هزار سال پیش رژیم غذایی به سمت بخشهای درون خشکی پیش رفته و از غذاهای دریایی فاصله می گیرد.
نتیجه نهایی که از این مقاله بدست میآید این است که تا چه حدی انسان هوموساپینس نسبت به دیگر زیر گونههای انسانریخت در مقابل شرایط محیط زیست انعطاف پذیری داشته و میتوانسته است خود را سازگار نماید.
لینک مقاله در زیر میآید و دسترسی به آن برای عموم آزاد است.
س.ح. گوران، موزه نئاندرتال، آلمان.
https://www.nature.com/articles/s41467-020-15969-4
با سپاس از ایشان؛ جامعه باستانشناسی ایران Society for Iranian Archaeology ©
