در دهه 1930 در موزه لوور پاریس یک تخته‌سنگ مرمریِ گور با سنگ‌نوشته‌ای روی آن به نمایش درآمد که خیلی زود توجهات، به ویژه توجه پژوهشگران دینی را به خود جلب کرد. نوشتۀ روی تخته‌سنگ که به خط یونانی است، دستبرد زدن به گور را پرهیز می‌دارد و هشدار می‌دهد که دستبرد زنندگان با مجازات سنگین روبرو خواهند شد. آنچه مایۀ بحث‌های بیشتری شد این بود که بخشی دیگر از آن نوشته مدعی می‌شود که تخته‌سنگ «از ناصره» آمده است (همان روستا یا شهری که حضرت عیسی (ص) دوران کودکی‌اش را در آنجا گذراند). ادعای اینکه این سنگ‌نوشته از ناصره است باعث شد که آن را با ناپدید شدن جسد عضرت عیسی (ص) و رستاخیزی وی مرتبط بدانند. از آن زمان تاکنون ماهیت این سنگ‌نوشته همیشه مورد بحث و مناظره بوده و فرضیه‌های متعددی دربارۀ آن مطرح شده است.
به تازگی پژوهشگران با استفاده از آزمایش ایزوتوپ‌های پایدار توانسته‌اند خاستگاه اصلی تخته‌سنگ مرمری را شناسایی کنند. آزمایش‌های جدید نشان می‌دهد که ترکیبات شیمیایی سنگ مرمری با هیچ کدام از معادن خاورمیانه همخوانی ندارد، بلکه متعلق به یکی از جزایر یونانی است. شناسایی خاستگاه این سنگ مرمری حالا باعث شده که محتمل بودن یکی از فرضیه‌ها بیشتر تقویت شود. پژوهشگرانی که نتایج آزمایش‌های خود را به تازگی منتشر کرده‌اند این فرضیه را محتمل‌تر می‌دانند که سنگ‌نوشتۀ مرمری ده‌ها سال پیش از حضرت عیسی (ص) در زمان و به دستور اولین امپراتور روم آگاستاس (Caesar Augustus) نوشته شده تا بر روی گور نیکیاس (Nikias) یکی از فرمانروای ستمگر آن جزیرۀ یونانی گذاشته شود تا آن را از گزند و دستبرد دزدان در امان نگه دارد. پس از مرگ نیکیاس مردمان جزیره گور وی را ویران کرده و جسدش را متلاشی کرده بودند. امپراتور آگاستاس برای برقراری دوباره‌ی نظم در مناطق شرقی مدیترانه دستور داد تا جلوی دستبرد به گور فرمانروایان را بگیرند. بعدها احتمالا این سنگ‌گور از طریق داد و ستدهایی که انجام می‌شده سر از ناصره درآورده است.
نتایج این پژوهش در نشریه Journal of Archaeological Science: Reports منتشر شده است که از لینک زیر می‌توانید ببینید و بیشتر بخوانید.
کریم علیزاده Department of Anthropology, Grand Valley State University
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352409X19306790
با سپاس از ایشان؛ جامعه باستان‌شناسی ایران Society for Iranian Archaeology©
