کشتنی آهسته : نقش انتقال بیماریها توسط انسان هوموساپینس در انقراض انسان نئاندرتا
مطالعهای تازه حاکی از این است که انتقال بیماریهای پیچیده توانسته است که در طول چند هزار سال تماس انسان هوموساپینس با نئاندرتالها باعث از میان بردن آنها شده باشند. این تحقیق توسط تعدادی از دانشمندان از دانشگاههای مختلف منجمله استنفورد آمریکا در نشریه Nature Communications، منتشر شده است. گرینباوم (محقق اصلی این برنامه تحقیقاتی و متخصص زیستشناسی) میگوید:«تحقیقات ما نشان میدهد كه بیماریها احتمالاً نقش مهمتری در انقراض نئاندرتالها از آنچه قبلاً تصور میشد، داشتهاند. بیماریها حتی ممكن است دلیل اصلی این باشند كه چرا انسانهای مدرن اکنون تنها گروه انسانی باقی مانده در کره زمین هستند.». داستان از این قرار است که ما بر اساس شواهد می دانیم که اولین تماسها بین نئاندرتالهای منطقه اوراسیا و مهاجران آفریقایی (یعنی اجداد ما انسانهای روی کره زمین) تقریبا در 130 هزار سال پیش در مناطقی در شرق دریای مدیترانه روی داده است. حدود چند ده هزار سال پس از آن بوده است که نئاندرتالها آرام آرام شروع به ناپدید شدن کردند. پرسش اینجاست که چرا این فرآیند طول کشیده است؟ در تحقیق یاد شده محققان با استفاده از مدلهای ریاضی انتقال بیماری و جریان ژنها مشخص کردهاند که بیماریهای منحصربهفرد توسط نئاندرتالها و انسانهای مدرن میتوانند یک سد بیماری نامرئی ایجاد کنند که باعث ممانعت نفوذ به قلمروهای همدیگر شده باشد. این همزیستی نه چندان خوشایند در منطقه نوار باریک لوانت که برای هزاران سال طول کشیده اشت. از قضا، آنچه که ممکن است این حریم را شکسته باشد و نهایتا موجب ترکیب اجداد ما با نئاندرتالها شده باشد، جمع شدن دو گونه از طریق همکاری و سپس رابطه خویشاوندی صورت بوده باشد. انسانهای ترکیبی متولد شده ژنهایی مرتبط با ایمنی بدن را از هر دو گونه با خود حمل کردهاند و به آرامی در جمعیتهای انسانهای مدرن و نئاندرتالها گسترش یافته است. با این گسترش ژنهای ایمنی و محافظ، به تدریج بار بیماری یا مشکلات پس از عفونت در دو گروه برداشته شده است. سپس، هنگامی که انسانهای مدرن مصونیت کافی را در طول زمان بدست آوردند، توانستند فراتر از منطقه شام و در اعماق سرزمین نئاندرتالها پیشروی کنند، جاییکه دیگر نئاندرتالها تاب مقابله با بیماریهایی را نداشتند در در برابرشان که مصونیت کافی نداشتند و این آخر خط برای آنها بوده است . هر چند نویسندگان کماکان مجهز بودن انسانهای مدرن به سلاحهای کشندهتر و داشتن ساختار اجتماعی قویتر را نسبت به نئاندرتالها کتمان نمیکنند.
س.ح. گوران، موزه نئاندرتال، آلمان
لینک مقاله به پیوست می باشد و امید وارم از خواندن ان لذت ببرید.
https://www.nature.com/articles/s41467-019-12862-7
با سپاس از ایشان؛ جامعه باستانشناسی ایران Society for Iranian Archaeology ©