چگونه ما میتوانیم «ویژگیهای هنری اوتیسمی» را برای کارهای هنری مردمان دوران پارینهسنگی توضیح دهیم؟
به راستی چرا به طرز بسیار خیره کنندهای هنری که توسط مردمان پیش از تاریخِ دوران پارینهسنگی نوین (Upper Palaeolithic) به کارهای هنری افرادی که بسیار با استعداد هستند (مثلا داوینچی) و همچنین افرادی که دارای اوتیسم (بیماری در خود ماندگی) هستند، شبیه است؟! با وصفی که واقعا نمیتوان یک رابطه منطقی بین آن هنری که به خصوص در نقاشیهای دیواری با سنی در حدود 40 تا 30 هزرا سال پیش در اروپا دیده میشود و افرادی با نارسیهایی مانند اوتیسم را دارند نمیتوان برقرار کرد اما بحث این شباهت فوق العاده بین این دو واقعا عجیب و غریب است. آیا این هنرهای پارینهسنگی توسط افراد مستقلی که با طیفی از مشکلات اوتیسمی درگیر بوده اند، خلق شده است و یا حتی مطرح می شود این افراد ممکن است از داروهای روانگردان برای ترسیم چنین هنرهایی استفاده میکردند؟
مقالهای در همین رابطه در نشریه (Open archaeology) توسط دو تن از محققان دانشگاه یورک انگلستان منتشر شده است. نویسندگان مقاله این استدلال را پیش میکشند که هنرهای افراد اوتیسمی فوق العاده به واقعیت نزدیک است (موسوم به هنر رئالیستی) و همچین این شرایط در نزد افراد با هوش استثنایی (و نه اوتیسمی) وجود دارد که تنها با تعمق و تمرکز بسیار بالا بر محیط اطراف انجام پذیر است. بحث پیش کشیده شده در این جا، ضمن اینکه به صورت عمومی شناخت ما را به جوامع انسانی دوران «پارینهسنگی نوین» بهبود میبخشد، همچنین نقش افراد اوتیسمی را در جوامع مدرن و امروزی روشنتر میسازد.
لینک مقاله به پیوست میباشد. امیدوارم از خواندن این مقاله لذت ببرید. در ضمن اطلاعات فراوانی در مورد اوتیسم نیز در اینترنت وجود دارد که خواندن آن خالی از فایده نیست.
https://www.degruyter.com/view/j/opar.2018.4.issue-1/opar-2018-0016/opar-2018-0016.xml?intcmp=trendmd
سامان حیدری گوران، موزه نئاندرتال آلمان
جامعه باستانشناسی ایران Society for Iranian Archaeology ©