تطور و سازگاریهای انسان در 2000 سال گذشته
Detection of human adaptation during the past 2,000 years
شاید فکر کنیم که تطور بشر در گذشتهای بسیار دور و در دوران پارینهسنگی اتفاق افتاده و دیگر متوقف شده است؛ اما چنین نیست! تطور همچنان ادامه دارد.
اغلب گفته میشود که انسان با پیشرفتهای علمی، ابداع کشاورزی و پیشرفتهای پزشکی توانسته سرنوشت زیستشناختی خود را تغییر دهد و یا به دست بگیرد. انسان توانسته عوامل و دلایل بسیاری از مرگ و میرها را مهار کرده و یا از میان بردارد. با آنتی بیوتیکها و واکسنها بسیاری بیماریهای مرگبار را مهار کردهایم. غذاهایی که در گذشته فقط بصورت فصلی در دسترس بودند امروزه در همه فصول در اختیارمان هستند. با مسنتر شدن و یا از کار افتادن اندامهای بدنمان، امروزه میتوانیم آنها را بازسازی، تعمیر و یا حتی نمونه مصنوعی را جایگزین کنیم. میتوانیم درباره زمان باروری و بچهدار شدن و یا نشدن تصمیم بگیریم در حالی که همچنان در زندگی جنسی پویا بمانیم.
پژوهشهای ژنتیکی به روشنی نشان میدهد که تصمیمهایی که انسانها همه روزه میگیرند تاثیراتی عمیق روی تطور جمعیتی دارد و در بلندمدت روی تطور نوع انسان تاثیر میگذارد. یک تیم پژوهشگر روی نشانههای سازگاری انسان از 2000 سال پیش تاکنون کار کرده و به نتایج بسیار جالب توجهی رسیده است. این گروه پژوهشگر روی جمعیت امروزین در بریتانیا کار کرده و نتایج برپایه مطالعه جمعیت بریتانیاییها در 2000 سال گذشته است. نخست اینکه، ژن lactase، ژنی که در ارتباط با توان هضم شیر و لبنیات است، افزایش یافته و احتمالا به خاطر افزایش میزان مصرف روزانه شیر بوده است. یافته مهم دیگر در ارتباط با ژن HLA است، ژنی که در نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن دارد. نتایج نشان میدهد که این ژن نیز در دو هزاره گذشته افزایش یافته که در ارتباط با بیماریهای عفونی بوده و احتمالا به خاطر افزایش مهاجران به بریتانیا، بویژه مهاجران رومی بوه است.
شاید جالب توجهترین یافته این پژوهشها این باشد که نشان میدهد ژنهای موی بور و چشمان آبی در دو هزاره گذشته بطور چشمگیری افزایش یافته است. به نظر میرسد که گزینش جنسی به جای گزینش طبیعی نقش اصلی را در افزایش شمار مردمان با چنین ژنهایی داشته است. دست کم در بریتانیا، مردان زنانی با موهای بور و چشمان آبی را بیشتر برگزیدهاند.
چنین پژوهشهایی نشان میدهد که تصمیمهایی که روزانه میگیریم چطور زندگی کنیم، چه بخوریم و با چه کسی ازدواج کنیم، تاثیرات و پیامدهای بلندمدت و پایداری روی تطور انسان میگذارد.
آگاهیهای بیشتر را میتوانید از لینکهای زیر بخوانید:
http://biorxiv.org/content/early/2016/05/07/052084.full.pdf+html
http://biorxiv.org/content/biorxiv/early/2016/05/07/052084.full.pdf
جامعه باستان شناسی ایران Society for Iranian Archaeology©