آهن در عصر مفرغ؟ (منشا زمینی یا فرازمینی؟)
آهن در عصر مفرغ؟ (منشا زمینی یا فرازمینی؟)
در میان مجموعه ی آثار و بقایای فلزی ای که در برخی محوطه های باستانی عصر مفرغی خاورنزدیک بویژه در سوریه، مصر، و ترکیه کشف شده اند، باستان شناسان شماری آثار و اشیای آهنی نیز شناسایی کرده اند که همیشه مایه ی مباحثه و اختلاف نظر بوده اند. دانشمندان فکر می کنند که این اشیای آهنی یا باید محصول ذوب فلز توسط صنعتگران عصر مفرغ باشند یا باید منشا فرازمینی داشته باشد (یعنی تکه ای از یک شهاب سنگ باشند). این دو فرضیه دانشمندان را به دو گروه تقسیم کرده است: گروهی بر این باورند که برخی صنعتگران در عصر مفرغ توانسته بوده اند به فناوری ذوب آهن دست پیدا کنند و این اشیای آهنی محصول و تولید آن صنعتگران است. گروهی دیگر بر این باورند که فناوری ذوب آهن در عصر مفرغ ناشناخته بوده است و آن اشیا آهنی منشا فرازمینی دارند.
Albert Jambon از دانشگاه سوربن در پاریس روشی به کار گرفته است که می تواند منشا زمینی و یا فرازمینی اشیا فلزی را تشخیص دهد. برای آزمایش این اشیا وی از روش non-invasive p-XRF برای تفکیک منشا زمینی یا فرازمینی استفاده کرده که در آن نیاز به نمونه برداری نیست و اشیا را در هر جا که هستند (موزه یا آزمایشگاه یا حتی محوطه ی باستانی) می توان آزمایش کرد. در نتیجه، چند شی آهنی که ایشان با این روش توانسته آزمایش کند، حکایت از آن دارد که بطور قطع این اشیا منشا فرازمینی دارند و بنابراین ضروری است که ایده ی ذوب آهن در عصر مفرغ بازنگری شود.
نتایج این پژوهش در مقاله ای در نشریه ی Journal of Archaeological Science منتشر شده که چکیده و جزئیات آن را می توانید از لینک زیر ببینید و بخوانید.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305440317301322
© Society for Iranian Archaeology
جامعه باستان شناسی ایران
https://telegram.me/societyforiranianarchaeology
https://www.facebook.com/SIA.IRAN
https://groups.google.com/d/forum/directors-room-sia