چهارشنبه 12 آبان 1395
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
جناب آقای دکتر حسن روحانی
با سلام و احترام
برخی سیاست های کلی دولت فهیم و فرهیختۀ شما، پیروی نه چندان آگاهانه و نظارت شده از مناسباتی در حاکمیت سیاسی ایران عزیز است، که از منظر تخصصی ما به صلاح و مصلحت نظام جمهوری اسلامی و دولت توانمند شما نیست. در نتیجه به عنوان مجموعه ای تخصصی در عین حال مدنی و حرفه ای، لازم دیدیم چند مورد را با شما در میان بگذاریم. به امید آنکه تدبیر شود. از منظر ما روشن است، امید به تدبیر امور، سرمایه ای است که این دولت برآن پای فشرده و به نظر ما در حد توان اش با همه مشکلات، بطور کلی موفق عمل نموده است. آنچه در این نوشتار مطرح می شود، مطالبات تخصصی و راهکارهای عملی از دیدگاهی تخصصی است.
از دولت دوم سازندگی که نظریۀ تلفیق گردشگری و میراث فرهنگی در ساختار حاکمیتی ایران مطرح و در نهایت در مجلس ششم تصویب و در دولت اصلاحات مقارن با اواخر مجلس ششم به اجرا درآمد، همگرایی یاد شده از سازماندهی ساختاری بهره ای بسنده نبرده بود. دولت شما در این زمینه، اضافه بر میراث درخشان دولت اصلاحات، میراث دار بی مهری ها و تخریب های بنیان برافکن دولت های مهروروزی نیز بود. انتظار ما به عنوان بخشی تخصصی (باستان شناسی) فعّال در زمینۀ میراث فرهنگی این بوده و هست که همانند سازمان مدیریت و برنامه ریزی بازبینی ساختاری و بینادی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری توسط دولت شما انجام گردد. امروز شفاف و بی پرده می توانیم بیان کنیم که نه تنها این انتظار برآورده نشده، بلکه برعکس، سنت “حیاط خلوت بودن” سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این دولت هم تداوم یافت. این سنت سیاسی و فرهنگی نسنجیده، موجب بی ثباتی مدیریتی در این سازمان شد و مدیریت های غیر تخصصی در این حوزه در کنار عدم نیاز به رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی بر بحران این سازمان افزوده است. اکنون در دولت تدبیر و امید ریئسی برای سازمان و معاونی برای ریاست جمهوری وقت، نمی شناسیم که پس از پیشنهاد به مجلس و دریافت رای عدم اعتماد بر کرسی ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ننشسته باشد! این یعنی تداوم سنت ” حیاط خلوت بودن” سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که در دولت های مهرورزی به اوج خود رسیده بود و البته ریشه در دولت اصلاحات داشت (توضیح بیش از این در این زمینه زیره به کرمان بردن است).
پیشنهاد مشخص ما به عنوان مجموعه ای تخصصی، حرفه ای و البته مدنی، پیشگیری از تداوم سیاست زدگی با انتصاب مردان سیاسی در موقعیتی به عنوان معاون ریاست جمهوری است که بیشتر موقعیتی تخصصی و فرهنگی – تاریخی همچنین اقتصادی- اجتماعی است. بخش “میراث فرهنگی” سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بخشی به نهایت حساس و تخصصی است. حساس از این نظر که سرمایه های برگشت ناپذیر فرهنگی بوسیله این بخش حاکمیت سیاسی صیانت می شوند. چنانکه نارسایی در این زمینه باشد، صدمات جبران ناپذیر وارد می آورد، چراکه نمی توان به گذشته بازگشت و آثار باستانی و تاریخی برای دوره ای یا منطقه ای تولید کرد! بخش صنایع دستی با هدف بهره برداری های بهینه و کاربردی و رونق تولیدات فرهنگی “هویت بخش” و شناسنامه دار به میراث فرهنگی در ساختار سیاسی و حاکمیتی اضافه شد. اما به نظر می رسد این ترکیب تا این زمان موفق، پویا و نتیجه بخش عمل ننموده است. بخش گردشگری خصوصاً در گردشگری فرهنگی- اجتماعی، در کنار رویکرد اقتصادی عموماً کارکرد بین نسلی نمودن و معرفی فرامنطقه ای میراث فرهنگی را نیز برعهده دارد. به نظر می رسد این مهم نیز در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مغفول مانده است. انتظار ما این است که در کمتر از یکسال باقیمانده از دولت تدبیر و امید، با تدبیر و بررسی تخصصی و بوسیله نیروهای متخصص با دیدی فراخ و فراحوزه ای از دو منظر دورنی ( یعنی در نسبت های ساختاری دورن سازمانی و مناسبات بین بخش های مختلف) و برون سازمانی (یعنی در مناسبات کلیت ساختار سیاسی و حاکمیتی ایران) میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به گونه بازبینی و بازپیرایی شود که کارگرد بهینه و تخصصی و در عین کاربرد جهانی اش را پیدا نموده و از وضعیت ” حیاط خلوت بودگی” سیاسی، خارج شود. به نظر می رسد دولت توانمند شما با موفقیت هایی مانند برجام در مقیاس جهانی و مهار تورم در مقیاس ملی توانایی این مهم را دارد و می تواند بازبینی ساختاری در زمینه میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری را به گونه ای پیش ببرد که سکوی پرتاب و نقطه قوتی در سوابق خود در این زمینه برای همیشه درج کند.
جامعۀ باستان شناسی ایران
